Ik gebruik het bewustwordingsmodel in al mijn coachings- en trainingsactiviteiten sinds 2004. Het is een eenvoudig model om uit te leggen hoe ik naar een persoon kijk in relatie tot persoonlijke ontwikkeling.
Kern
Iedereen die wordt geboren heeft een kern die vast is en onveranderlijk. DNA, hersenstructuren, IQ, chemie, en mogelijk nog veel meer waar we nu nog geen weet van hebben. De kern bepaalt ons lichaam met alle fysieke en spirituele mogelijkheden die het bezit. Het is dat waarmee wij op aarde verschijnen.
Denkstijlen & Talenten
Als wij op de aarde rondkruipen, en later lopen, doen wij als kind ervaringen op. Hierdoor gaan wij de wereld om ons heen en onszelf op een bepaalde manier waarderen. Deze waarderingen maken dat we als kind reeds keuzes maken in wat we leuk vinden en wat niet. De een wil alleen maar buitenspelen, de ander speelt liever binnen met poppen of maakt theater en een derde is niet bij de lego weg te slaan. Hierdoor ontwikkelen we talenten.
Drijfveren
Drijfveren komen voort uit houdingen die iemand aanneemt ten opzichte van de wereld. Deze houdingen ontstaan door afkomst, opvoeding, opleiding en kennis. Je hebt bijvoorbeeld een zeer dominante ouder gehad die alles voor je bepaalde als kind en dat werd niet door je gewaardeerd. Dat kan resulteren in een houding, een overtuiging, dat je geen bepalende figuur in je omgeving ducht die jou vertelt wat je moet doen, die de controle over je heeft. Waardoor jij zorgt dat je nu altijd zelf de controle over de situaties bezit. Zo kan een ervaring uit het verleden zorgen dat je gedreven bent om leiding te nemen, om macht uit te oefenen.
Drijfveren zeggen ons waarvoor iemand in actie komt, wat hem in beweging zet, waarvoor iemand zijn talenten inzet. Zo kan je je bijvoorbeeld inzetten om anderen te helpen, een mooiere wereld te creëren of om controle en macht te hebben.
Gedragsstijlen
Gedragsstijlen zijn als het puntje van een ijsberg. Je ziet iemands gedragsstijl, maar wat zich onder water bevindt is verborgen en voorzichtigheid is gewenst. Iemand kan aan de buitenkant heel ondersteunend zijn in interactie met zijn omgeving, maar dat wil niet zeggen dat hij gedreven is om iemand te helpen, of dat iemand klantgericht denkt. Daar kunnen andere drijfveren of talenten aan ten grondslag liggen.
Gedragsstijlen geven uw manier van doen weer. Ze bepalen voor een groot gedeelte hoe iemand samenwerkt en communiceert met zijn omgeving.
Daarbij kan de gedragsstijl van iemand verschillen per situatie. In de basis kan de stijl anders zijn dan bijvoorbeeld in stressvolle situaties of een situatie waar iemand wordt geforceerd (door zichzelf of door zijn omgeving). Hier praat ik dan over een responsstijl.
Acties en competenties
De acties die iemand uitvoert of de competenties die iemand laat zien, zitten aan de onderkant van het model. Het gaat hier over het uitvoeren van een handeling. Iemand kan bijvoorbeeld leiding geven en hierin competent zijn. Leiding geven is dan een actie die, succesvol, wordt uitgevoerd.
Wat ik met het model in kaart breng is welke talenten, drijfveren en gedragsstijlen iemand inzet, tot zijn beschikking heeft, om een actie uit te voeren of een competentie te laten zien.
Persoonlijke ontwikkeling
Ontwikkelen zie ik als het ontdekken wat je aan mogelijkheden hebt, en hoe je deze het beste kunt inzetten. Door talenten, drijfveren en gedragsstijlen in kaart te brengen krijg je als het ware een röntgenfoto van deze ‘soft skills’. Hiervan bewust worden, er op gaan vertrouwen en er gebruik van maken is voor mij ont-wikkeling. Het is als het ware jezelf ontdekken en worden.
Door regelmatig hierover te reflecteren en te spreken ontstaat er een opwaartse spiraal van zelfkennis, vermengd met ervaringen en ‘hard skills’ die ervoor zorgen dat iemand steeds succesvoller zal worden in het bewust en met succes inzetten van zijn eigen kracht en het omzeilen van zijn eigen valkuilen.
Jezelf zijn
Wij zullen moeten kiezen
de waarheid of de schijn
je kunt jezelf verliezen
door nooit jezelf te zijn.
Een gedichtje van Toon Hermans uit 24 Rozen.
Meer informatie
Klik op een illustraties in de tekst voor meer info over denkstijlen, drijfveren en gedragsstijlen.