
Dinsdagavond 11 februari vond in Het Filosofisch Café De Vrije Ruimte een gesprek plaats over het thema “Vrijheid: een illusie of reële mogelijkheid?”. Centraal stond de vraag of zelfkennis bijdraagt aan innerlijke vrijheid, zoals de oude Grieken met hun wijsheid “Ken uzelf” ons doen geloven. Of brengt meer zelfkennis juist complexiteit en beperkingen met zich mee?
Een gestructureerd gesprek
Het gesprek, dat ik mocht leiden, volgde de methode van kapittelen. Dit betekent dat er net zoveel stilte moet volgen als de spreker heeft gesproken. Hierdoor kregen deelnemers de kans om woorden te laten bezinken en eigen gedachten te vormen.
Wat betekent innerlijke vrijheid?
Deelnemers brachten verschillende perspectieven in. Sommigen vonden dat het verbonden is met bewustzijn. Een vorm van gevangenschap is nodig om vrijheid te kunnen ervaren, zoals Nelson Mandela dat beschreef. Anderen zagen automatische gedragingen als een belemmering. Mensen zitten vaak vast in patronen zonder dat ze dit doorhebben.
Sommigen merkten op dat de luxe van onze maatschappij vrijheid juist in de weg staat. Afhankelijkheid van structuren stuurt ons denken en handelen. Anderen vonden dat we geboren worden met een pure innerlijke vrijheid, maar die gaandeweg verliezen door opvoeding en sociale conventies. In dat geval is vrijheid iets dat we opnieuw moeten ontdekken.
Innerlijke vrijheid en gemoedstoestand
Er ontstond discussie over het verband tussen innerlijke vrijheid en gemoedstoestand. Is vrijheid mogelijk zonder externe invloed? Of zorgen sociale en psychologische structuren er altijd voor dat we beperkt blijven?
Automatismen kwamen ook ter sprake. Voor sommigen voelen routines als een beperking. Anderen zagen juist dat automatismen, zoals autorijden of muziek maken, vrijheid kunnen geven.
De rol van dromen
Dromen bleken een interessant onderwerp binnen het gesprek. Zijn dromen een vorm van innerlijke vrijheid? In dromen lijkt alles mogelijk, los van beperkingen. Sommigen zagen dromen als een ontsnapping aan de realiteit. Anderen dachten dat dromen juist inzicht kunnen geven in onbewuste patronen en verlangens. Hierdoor kunnen ze bijdragen aan meer zelfkennis en uiteindelijk innerlijke vrijheid.
Vrijheid in afzondering of verbinding?
De vraag werd gesteld of een kluizenaar het meer ervaart dan iemand die midden in de maatschappij staat. Kun je vrij zijn in sociale afzondering, of ontstaat vrijheid juist in interactie met anderen? Sommige deelnemers vonden dat religie of spiritualiteit vrijheid kan bieden, terwijl anderen benadrukten dat sociale verbinding essentieel is voor een gevoel van vrijheid.
Innerlijke Vrijheid: Illusie of Werkelijkheid?
Aan het einde van het gesprek gaf iedereen een persoonlijk antwoord op de hoofdvraag: Is innerlijke vrijheid een illusie of een reële mogelijkheid?
Sommigen vonden het een illusie. Beperkingen, zowel extern als intern, zorgen ervoor dat echte vrijheid onmogelijk is. Toch kan het idee van vrijheid inspirerend zijn. Anderen geloofden dat momenten van innerlijke vrijheid mogelijk zijn, zolang er bewustzijn is over gedachten, emoties en patronen.
Voor anderen is het een keuze. Bewustzijn en zelfkennis helpen om niet automatisch in vastgelegde patronen te blijven hangen. Weer anderen vonden dat vrijheid afhangt van de omstandigheden: soms voelt vrijheid reëel, maar op andere momenten overheerst het gevoel van gevangenschap.
Conclusie
Dit gesprek liet zien dat innerlijke vrijheid een complex en persoonlijk onderwerp is. Waar de één het als een onbereikbare illusie ziet, ervaart de ander het als een bewuste keuze.
Wat denk jij? Is innerlijke vrijheid een illusie of een haalbare realiteit?
Info – Begeleiding – Boek – E-learning
Wil jij onderzoeken wat jij kan doen om je zelfkennis te vergroten, onbewust gedrag op te sporen én om je innerlijke vrijheid te vergroten? Ik help je graag om het juiste spoor te vinden of het juiste pad te kiezen. Neem dan vrijblijvend contact met me op.
Voor persoonlijke begeleiding bij jouw ontwikkeling, leiderschap en groei? Zie: Drie diensten – Persoonlijke ontwikkeling
Wil je het boek lezen? Info of bestellen Excelleren in vrijheid | Een recept voor persoonlijke ontwikkeling
Doe je liever de e-learning ‘Excelleren in vrijheid’ in mijn Academy? Neem dan ook contact met me op.